Wat heeft de gemeente ervoor gedaan?

In 2019 is de nieuwe Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid vastgesteld, voor de periode 2019-2022. Per prioriteit wordt de voortgang gerapporteerd die door de gemeente, in nauwe samenwerking met de veiligheidspartners, in het afgelopen jaar behaald is.

Jeugdcriminaliteit: meer overlast meldingen, maar minder groepen op staat

Het aantal meldingen jeugdoverlast bij politie is in 2019 gestegen van 582 naar 708 meldingen. De meldingen zijn divers van aard en verspreid over de stad. De cijfers zijn samen met de politie geduid: wat speelt er en wanneer. Het percentage Top60ers dat in 2019 werd verdacht van een misdrijf (recidive) bedroeg 54%. In 2018 was dit 58%. Hiermee is de doelstelling van <50% bijna gehaald.

In Plaswijck gold gedurende het eerste half jaar een samenscholingsverbod voor een locatie in de omgeving van het winkelcentrum. Dit instrument heeft geleid tot rust en het doorbreken van het overlastpatroon.

In Goverwelle heeft het jongerenwerk een intensieve activiteit gedaan met jonge jeugd die in beeld was gekomen bij de groepsscan Goverwelle: men heeft goed zicht gekregen op het gedrag, ouders gesproken over dit gedrag en over de impact van dit gedrag in de wijk. Het jongerenwerk heeft jongeren positieve ervaringen laten opdoen en duurzaam contact opgebouwd met deze jeugd. Daar waar nog zorgen waren over jonge jeugd is een individuele aanpak vanuit Veilig Thuis opgestart. De structurele overlast in Goverwelle die aanleiding gaf tot het opstellen van de groepsscan is in 2019 niet geconstateerd. Door verhuizing van oudere leden van de groepsscan is er ook meer rust in de wijk.

In 2019 is Loods15 gestart binnen de aanpak sluitende jeugdwerkloosheid. Er hebben vijf jongeren deelgenomen. Alle jongeren zijn positief uitgestroomd naar vervolgonderwijs. In 2020 wordt met scholen gekeken naar een nieuwe vorm van Loods15 waardoor meer jongeren deel kunnen nemen.

Op straat worden weinig groepen jongeren gezien. Voor het opbouwen van duurzaam contact, is de vindplek op straat verder uitgebouwd. Scholen zijn belangrijk hierbij. In 2019 heeft het jongerenwerk (vaak samen met politie) actief ingezet op diverse basisscholen en middelbare scholen door het opzetten van activiteiten of het meedraaien met projecten (onder andere Educatief Programma Jongeren (EPJO) en Mobile Media Lab van politie).

Woninginbraken: een daling van 25% in 2019

In 2019 is het aantal woninginbraken gedaald met 25%: van 366 naar 276. Het totaal aantal High Impact Crimes (oftewel HIC: overvallen, inbraken, straatroof, geweld) is afgenomen met 9%. Hiermee zijn de voor 2019 vastgestelde doelstellingen ruimschoots gehaald. Als afzonderlijk gekeken wordt naar de verschillende HIC-delicten, komt uit de cijfers naar voren dat aantal overvallen is gedaald van zeven in 2018 naar twee in 2019. Voor straatroof gaat het om tien gevallen in 2018 en vijftien gevallen in 2019. Het aantal geweldsincidenten is licht gestegen. Het betrof 362 incidenten in 2018 en 385 incidenten in 2019.

Er is tienmaal een last onder dwangsom opgelegd voor het vervoeren of bij zich hebben van inbrekerswerktuigen, één maal is de dwangsom van 2500 euro verbeurd.

Door middel van vakantietoezichtservice is het toezicht op door vakantie onbewoonde woningen geïntensiveerd. Dit toezicht wordt uitgevoerd door de medewerkers van stadstoezicht in afstemming met de politie. Totaal hebben zich vorig jaar 507 huishoudens aangemeld voor de vakantieservice.

In twee buurten zijn de buurtvoorlichters ingezet om buurt voorlichting te geven over inbraakpreventie en de beschikbare subsidieregelingen. Met de 114 beheerders van nieuwe en bestaande app-groepen is veel informatie gedeeld over hotspotlocaties, actuele gebeurtenissen en de bestaande regelingen. Daarnaast deelt de politie via de zogenoemde Heterdaadgroep tijdkritische informatie met de BuurtWhatsAppgroepen om zo tips te krijgen van mogelijke getuigen van de inbraak of verdachte situatie.

In totaal zijn er vorig jaar onder de Subsidieregeling inbraakwerende maatregelen 314 aanvragen gehonoreerd. Gedurende het jaar zijn samen met bewoners diverse hotspots geschouwd om zo zwakke plekken te kunnen aanpakken. Er is gekeken naar de kwaliteit en kwantiteit van de straatverlichting, overhangend groen en de mogelijkheid om achterpaden te compartimenteren en beter te verlichten. Een plan om de achterpaden met poorten af te sluiten in de Vogelbuurt Korte Akkeren, is begin 2019 uitgevoerd.

Drugscriminaliteit: zeven sluitingen en elf bestuurlijke waarschuwingen

Er is een horecabedrijf tijdelijk gesloten voor negen maanden, er zijn vijf woningen en een lokaal gesloten voor 6-12 maanden en er zijn elf bestuurlijke waarschuwingen gegeven. Vijf rapportages die eind 2019 zijn ontvangen van de politie, zijn nog in behandeling. Bij alle sluitingen is een juridische procedure doorlopen, dit betreft gemeentelijke bezwaarprocedures en rechtelijke beroepsprocedures. De politie stelt bij het aantreffen van soft- en harddrugs in een pand een rapportage op. Bij het aantreffen van een hennepkwekerij ontvangt de gemeente een Hennep Informatie Bericht (HIB), bij het aantreffen van harddrugs (in combinatie met wapens) ontvangt de gemeente een bestuurlijke rapportage. Op basis hiervan zijn bovenstaande bestuurlijke maatregelen getroffen.

Radicalisering en polarisatie: plan van aanpak terugkeerders

In verband met de verwachte terugkeer van uitgereisde Gouwenaars is gewerkt aan een plan van aanpak terugkeerders. Hierover is ook voorlichting gegeven aan andere gemeenten. De casusregisseur heeft met achtergebleven familieleden van uitreizigers contact gehad. Indien nodig is hulpverlening ingezet. De casusregisseur probeert waar mogelijk zicht te houden op aanhangers van het jihadisme in Gouda. De casusregisseur zet indien nodig ook in op andere vormen van extremisme, denk hierbij aan extremistisch rechts, -links of dierenactivisme. In het casusoverleg zijn 32 casussen besproken.

De netwerkregisseur onderhoudt de contacten met de islamitische gemeenschap en heeft in dit kader in 2019 diverse keren een overleg georganiseerd tussen de moskeebesturen en het bestuur. In 2019 is er door de GGD een aantal sessies opvoedondersteuning georganiseerd voor moeders en jonge vrouwen in het kader van het tegengaan van radicalisering. In ditzelfde kader zijn er door de organisatie Oumnia een aantal sessies weerbaarheidstraining gegeven. In 2019 is driemaal het sleutelnetwerk betrokken om in te spelen op actuele gebeurtenissen. Verschillende signalen, onder meer met betrekking tot ‘’omstreden’’ predikers en informeel onderwijs zijn nagelopen en geduid. Vier maal is door het Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering (ROR) een trainingssessie voor professionals georganiseerd. Het ROR verspreidt kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van radicalisering en de bestrijding van jihadisme. Tot slot is op 12 november een goedbezocht stadsdebat georganiseerd.

Tegengaan van ondermijning: 40 signalen opgepakt

In 2019 is vanuit het landelijk Ondermijningsfonds een extra impuls gegeven aan de inzet op de malafide horeca en de familie aanpak. Voor het project ‘Gezonde horeca’ zijn de integrale horecacontroles doorontwikkeld en verder geprofessionaliseerd, in samenwerking met de ketenpartners. Het Haags Economisch Interventieteam (HEIT) is o.a. officieel aangewezen als toezichthouder. Alle 28 aanvragen voor een exploitatievergunning Drank- en Horeca zijn getoetst aan de Wet Bibob. BIBOB staat voor de Bevordering Integriteitbeoordelingen door het Openbaar Bestuur. De Wet Bibob regelt dat de overheid vergunningen kan weigeren of intrekken als er gevaar bestaat dat criminelen misbruik van een vergunning (gaan) maken. Sinds 2019 kijkt het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC) hierbij mee en adviseert op de bibob-toetsen die worden uitgevoerd. Bij één aanvraag was er sprake van valsheid in geschrifte, hiervan is aangifte gedaan bij de politie. De Wet Bibob biedt de mogelijkheid om extra voorwaarden te stellen aan een vergunning, dit is in 2019 voor het eerst ingezet. Zo zijn bijvoorbeeld extra voorwaarden gesteld om te zorgen dat exploitanten geen nieuwe criminele antecedenten meer mogen opbouwen en om te zorgen dat er jaarlijks een financieel overzicht moet worden overhandigd (om witwassen te voorkomen).

In 2019 zijn circa 40 signalen van ondermijning opgepakt. Ook is afgelopen jaar een programmamanager Ondermijning aangetrokken om het programma Aanpak Ondermijning structureel aan te sturen. Ondermijning ziet toe op criminelen die gebruik maken van de Goudse infrastructuur om hun criminele activiteiten te faciliteren. Het gaat om (zwaardere) criminele activiteiten zoals drugscriminaliteit, witwassen en mensenhandel. Onder het convenant van het Regionaal Informatie en Expertisecentrum (RIEC), werkt de gemeente samen met ketenpartners zoals het Openbaar Ministerie, de belastingdienst en de politie om signalen van ondermijning te kunnen triageren en integraal te kunnen interveniëren. Het streven is niet om zoveel mogelijk signalen te bespreken, maar om daadwerkelijk effectief met de ketenpartners te kunnen interveniëren. Ondermijning kenmerkt zich door criminelen die zoveel mogelijk ‘bedekt’ vanuit normale woonhuizen en bedrijven werken, zodat ze minder zichtbaar zijn en de pakkans lager is. Deze werkwijze zorgt ervoor dat er vanuit de overheid meer geïnvesteerd moet worden in het in beeld krijgen van de criminele activiteiten, voordat interventies kunnen worden gepleegd. Dit betekent vaak over langere tijd zorgvuldig dossiers opbouwen. De aanpak van ondermijning is er één van de lange adem.

Om de gemeentelijke organisatie goed in te richten voor de aanpak op ondermijning (ook wel bestuurlijke weerbaarheid genoemd), wordt gewerkt langs drie lijnen: 1) goede informatiepositie, 2) kunnen doorpakken en 3) veilig en integer werken. Hiervoor is extra impulsgeld ontvangen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In 2019 is door het RIEC gestart met het opstellen van een Gouds Ondermijningsbeeld. Hiermee wordt in kaart gebracht welke criminele fenomenen (in welke mate) aanwezig zijn in Gouda.

Sociale overlast: extreme (woon)overlast en 120 zaken voor buurtbemiddeling

Er zijn in 2019 120 zaken buurtbemiddeling in behandeling genomen, halverwege 2019 waren dit 71 zaken, het oplossingspercentage was toen 78%. Team integrale toegang pakt complexe problematiek op, waar nodig in samenwerking met veiligheid en het sociaal domein (zorg) en past maatwerk toe om zo snel tot een oplossing te komen en verergering te voorkomen.

De samenwerking tussen ketenpartners op het gebied van sociale overlast is verbeterd door meer afstemming rond bemoeizorg- en extreme (woon)overlastzaken. In 2019 zijn in het kader van integrale handhaving in samenwerking met de ketenpartners 42 gevallen van extreem (woon)overlast onderzocht door middel van een pandencontrole. Door aansluitend op de controles de juiste zorg en begeleiding in te zetten, is de recidive verminderd. Ook gebiedsregie heeft inzet gepleegd in situaties van woonoverlast. Een aantal casussen zijn door gebiedsregie opgepakt door de inzet te coördineren en te zorgen dat de overlast verminderde.

Landelijk gezien is er een stijging van het aantal gevallen ‘overlast door personen’. In Gouda is het aantal meldingen hiervan gestegen met 22% naar 774 meldingen. Deze stijging is naar het oordeel van de politie te verklaren door de toename van het aandeel personen met verward gedrag.

Gebiedsregie: van verkeersknelpunten tot samenwerking op basisscholen

Gebiedsregie draagt bij aan het behalen van de Veiligheids- en leefbaarheidsdoelstellingen in de gemeente Gouda. In gebied Noord was dit met name op het gebied van jeugdoverlast bij het Driewegplein en de Lekkenburg, een project tegen restafval vanaf het Van Hogendorpplein tot aan de scholen en de inzet van bewonersteams ten tijde van de autobranden. In West is een aantal verkeersknelpunten aangepakt, onder andere bij de Lange Noodgodstraat en de Herenstraat. Daarnaast zijn de wijkteams en andere bewonersgroepen ondersteund bij diverse bewonersinitiatieven en is jeugdoverlast in de Binnenstad aangepakt. In Oost is een opbouwwerker ingezet om de sociale cohesie in een buurt in Goverwelle te versterken. Samen met bewoners organiseert zij ontmoeting in de buurt. De gebiedsregisseur Oost heeft het afgelopen jaar geïnvesteerd in verbreding van het netwerk op jeugd en met name in het contact met de basisscholen. Dit heeft geresulteerd in afspraken over nauwere samenwerking in 2020.

Naast de resultaten per gebied zijn er ook resultaten te benoemen die meer algemeen van aard zijn. Zo adviseren de gebiedsregisseurs bij aanpassingen van de APV op praktische uitvoerbaarheid, adviseren zij bij subsidietrajecten (o.a. Gezond in Gouda) en leveren zij input bij stedelijke projecten waarbij bewoners zijn betrokken zoals: het Groenfonds, de Energietransitie, de invoering van de Omgevingswet, gebiedsontwikkeling en verkeerskundige vraagstukken.

Inzet van de afdeling Stadstoezicht

Per 1 oktober 2019 is Stadstoezicht een zelfstandige afdeling geworden. Gezien de toename en terugname van taken en Fte´s, bijvoorbeeld bij de havendienst, ondermijning en handhaving op afval, was voor een goede aansturing een aparte afdeling nodig.

Dit om beter vorm te kunnen geven aan de ingezette verdiepingsslag bij de Handhaving. Een hoeveelheid toezichthouders is omgeschoold naar Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA). Op deze wijze kunnen zij ook invulling geven aan de noodzakelijke repressieve kant richting misdragingen in de leefomgeving. Als gevolg van de Diftar regeling is er inzet gepleegd op te vroeg of verkeerd aangeboden afval en daar waar is mogelijk bestuursrechtelijk gehandhaafd.

Er is speciale aandacht geweest voor het verminderen van parkeeroverlast door controle uit te voeren op het betaald parkeren. In deze zones worden door de medewerkers van Stadstoezicht scans gemaakt van de voertuigen waarna gecontroleerd wordt of er betaald is. Indien dit niet het geval is krijgt de voertuigeigenaar een naheffing. Er is tevens gecontroleerd op fout parkeren van allerlei soorten vervoersmiddelen en aanhangwagens. Deze eigenaren krijgen een bekeuring en/of het voertuig wordt op kosten van de eigenaar weggesleept. In onderstaande tabel zijn de aantallen weergegeven.

Op verschillende scholen is voorlichting gegeven over goed gedrag in het verkeer. Er is tevens ondersteuning geleverd bij de grotere evenementen zoals Gouda bij kaarslicht, maar ook bij speciale markten en de 4 mei herdenking.

Toelichting

* De opbrengst van de 3.875 bekeuringen is niet voor de gemeente maar gaat naar het Rijk.